8. Instrukcje warunkowe

Czy program może podejmować decyzje? Tak, ale decyzja zależy od tego, co… mu powiemy. Niektóre rzeczy dzieją się tylko wtedy, gdy zostanie spełniony konkretny warunek.
Na przykład: woda wrze, gdy osiągnie 100°C, a drzwi otwierają się, gdy masz klucz.

W programowaniu jest podobnie – dzięki instrukcjom warunkowym mówimy Pythonowi: „Zrób coś, jeśli…”.

Na przykład:

if temperatura > 100:
    print("Woda się gotuje!")

Komputer nie wie, czym jest wrzątek – ale potrafi porównać liczby i wykonać kod, jeśli spełniony jest warunek.

Logika w kodzie 🧠

W Pythonie warunki zapisujemy za pomocą if, elif i else.
To trzy słowa kluczowe, które pozwalają sterować przebiegiem programu i decyzjami jakie podejmiemy

if

– sprawdza, czy warunek jest spełniony:

age = 16

if age < 18:
    print("Jesteś niepełnoletni/a")

elif

– sprawdzany tylko wtedy, gdy wcześniejszy warunek był fałszywy:

if age < 12:
    print("Jesteś dzieckiem")
elif age < 18:
    print("Jesteś nastolatkiem")

else

– wykonuje się tylko wtedy, gdy żaden poprzedni warunek nie był spełniony:

if age < 12:
    print("Jesteś dzieckiem")
elif age < 18:
    print("Jesteś nastolatkiem")
else:
    print("Jesteś dorosły/a")

print("A to juz dalsza część programu")

Wcięcia mają znaczenie!

📌 Jeśli znasz inne języki programowania, zauważysz, że Python nie używa nawiasów klamrowych {} jak JavaScript czy C++.
Tutaj wcięcia (indentacja) określają, które instrukcje należą do jakiego bloku kodu.

WARNING

Możesz używać tabulacji lub czterech spacji, ale nigdy obu naraz!
Trzymaj się jednej konwencji w całym pliku, inaczej Python zgłosi błąd.

if warunek:
    # kod do wykonania jeśli warunek jest True
elif inny_warunek:
    # jeśli pierwszy nie działa, sprawdź ten
else:
    # jeśli żaden nie działa, wykonaj to

Przetestuj! 🔎

Przekopiuj poniszy kod i umieść go w nowym pliku, uruchom i zobacz jak działa

score = int(input("Podaj wynik testu w %: "))

if score >= 90:
    print("Ocena: 6")
elif score >= 75:
    print("Ocena: 5")
elif score >= 60:
    print("Ocena: 4")
elif score >= 45:
    print("Ocena: 3")
else:
    print("Ocena: 2")

Nie ma co gadać, trzeba poćwiczyć!

🧪 Zadanie 1

Poproś użytkownika o dwie liczby. Sprawdź, która jest większa, albo czy są równe.

🧪 Zadanie 2

Stwórz program, który działa jak formularz używany przez Biuro Spraw Uczniowskich w Twojej Szkole Magii 🪄

1. Zapytaj użytkownika o wiek (input())

2. Na podstawie podanego wieku przypisz mu jedną z kategorii magicznych:

   • 0–6 lat → Młody smok (maluch) - przyszły kandydat na czarodzieja 🐣
   • 7–12 lat → Uczniak (dziecko) 📚
   • 13–18 lat → Czarodziej w trakcie szkolenia 🧙‍♀️
   • 19+ → Absolwent czyli pełnoprawny członek społeczności magicznej (dorosły) 🎓
3. Wyświetl komunikat z przydziałem, np.:
   "Witaj! Twój status: Czarodziej w trakcie szkolenia."

💡 Pamiętaj o konwersji typu (int()), bo dane z input() to zawsze tekst.

🧪 Zadanie 3

Zapisz do zmiennej tajną liczbę (np. 7) — to jak ukryta liczba w zaklęciu.
Poproś użytkownika o zgadnięcie tej liczby, tak jakby próbował rzucić poprawne zaklęcie.

W zależności od odpowiedzi wyświetl:

• "Zaklęcie za słabe!" (jeśli liczba jest za mała)
• "Zaklęcie za potężne!" (jeśli za duża)
• "Brawo! Trafiłeś dokładnie!" (jeśli zgadł)

⭐️ Zadanie 4

Rozszerzmy zadanie powyzej 🎩 Wylosuj (poszukaj biblioteki random) liczbę i zapisz do zmiennej. Poproś użytkownika o zgadnięcie. Wypisz ciepło - czujesz magię i zimno - brrr! w zależności od odpowiedzi.

• jeśli liczby są takie same → “Brawo! Trafiłeś dokładnie!” → zakończ program
• jeśli roznica mniejsze równe 2 → “Ciepło – czujesz magię!”
• jeśli roznica większe niz 2 → “Zimno – brrr!”

Poznaj wartosc bezwzględną abs() ;)